آنچه در این مقاله میخوانید
مقدمه
صندوق اهرمی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که با سرمایه‌ای بیشتر از دارایی‌های خود در بازار سرمایه‌گذاری کنند و سود بیشتری کسب کنند. قبل از ظهور صندوق‌های اهرمی در بورس ایران، تنها گزینه برای سرمایه‌گذاری بیش از دارایی فردی، اخذ وام از بانک یا دریافت اعتبار از کارگزاری بود. این موضوع باعث شده است که تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران به استفاده از این امکان علاقه‌مند شوند.
در این مقاله از آکادمی استادترید، صندوق اهرمی را معرفی میکنیم، به بررسی مزایا و خطرات آن می‌پردازیم و همچنین انواع واحدهای سرمایه‌گذاری که در آن وجود دارد را مطرح میکنیم.
مفهوم اهرم چیست؟
در فیزیک، اهرم یک ابزار است که با استفاده از نیروی کم، کار زیادی را انجام می‌دهد. همچنین در علوم مالی، اهرم به معنی استفاده از بدهی برای افزایش سود سرمایه‌گذاری است. بنابراین، سرمایه‌گذار با استفاده از مقدار کمتری از دارایی خود می‌تواند سرمایه‌گذاری کند.
با استفاده از اهرم، تغییرات قیمت دارایی مورد نظر بر میزان سرمایه‌گذاری تأثیر گسترده‌تری می‌گذارد. در نتیجه، سود یا زیان حاصل از سرمایه‌گذاری، در مقایسه با حالتی که فقط از سرمایه شخصی استفاده می‌شود، بیشتر خواهد بود.
صندوق اهرمی چیست؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری روشی ساده و قابل اعتماد برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس محسوب می‌شوند. ولی قبل از این، تریدرهای حرفه‌ای به خاطر نبود امکان استفاده از اهرم در این صندوق‌ها، علاقه داشتند تا خرید و فروش سهام را به صورت فردی انجام دهند.
برای حل این مشکل، سازمان بورس صندوق‌های اهرمی را راه‌اندازی کرد. در این صندوق‌ها، سرمایه‌گذاران با استفاده از اهرم مالی، می‌توانند سود سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند. تاسیس صندوق‌های اهرمی می‌تواند منجر به افزایش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار بورس شود. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که با ریسک پایین‌تر و بازده بالاتر سرمایه‌گذاری کنند.
مطلب پیشنهادی: چگونه در بورس سود کنیم؟ ۸ راهکار موثر
صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟
صندوق اهرمی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که با استفاده از مکانیزم اهرم، بازدهی دوچندانی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.
این نوع صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که در حالی که از مزایای کلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مانند مدیریت حرفه‌ای پورتفوی و قابلیت نقدشوندگی بالا بهره‌مند می‌شوند، از ابزار اهرم نیز استفاده کنند؛ بنابراین با قبول ریسک بیشتر، می‌توانند با مقداری بیشتر از دارایی خود سرمایه‌گذاری کنند.
صندوق‌های اهرمی شامل دو نوع واحد سرمایه‌گذاری هستند: صندوق های قابل معامله (ETF) و مبتنی بر صدور و ابطال، که به تقاضاهای دو گروه مختلف از سرمایه‌گذاران با دو هدف و دیدگاه متفاوت پاسخ می‌دهند. واحدهای مبتنی بر صدور و ابطال یا واحدهای عادی، بدون ریسک هستند، در حالی که واحدهای قابل معامله در بورس، واحدهای پرریسک با قابلیت اهرم هستند.
واحدهای صندوق های اهرمی
صندوق‌های اهرمی شامل دو نوع واحد سرمایه‌گذاری هستند: قابل معامله و مبتنی بر صدور و ابطال، که در ادامه به تفصیل آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
واحدهای عادی
واحدهای عادی صندوق اهرمی برای سرمایه‌گذارانی که تمایلی به ریسک بالا ندارند و انتظار دارند بازدهی محدود اما قابل اعتمادی کسب کنند، مناسب هستند. با بازدهی سالانه حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد، این واحدها یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری با ریسک کم در بازار بورس محسوب می‌شوند.
واحدهای ممتاز
واحدهای ممتاز صندوق اهرم برای افرادی که جسور و ریسک‌پذیر هستند و به دنبال کسب بازدهی بالاتر از سرمایه‌گذاری خود با استفاده از اهرم هستند، مناسب است. این واحدها در بورس قابل معامله (ETF) هستند و می‌توان از طریق سامانه‌های آنلاین کارگزاری‌ها و با جستجوی نماد مورد نظر، معامله آنها را انجام داد.
واحدهای ممتاز
واحدهای ممتاز صندوق اهرم به دو دسته واحدهای ممتاز عام و واحدهای ممتاز خاص تقسیم می‌شوند:
واحدهای ممتاز خاص: این واحدها در دسترس موسسان صندوق هستند و حق رای دارند. انتقال این نوع واحدها تحت شرایط و قوانین خاصی انجام می‌شود.
واحدهای ممتاز عام: این واحدها در اختیار سهامداران عمومی قرار دارند و در تابلوی معاملات بورس خرید و فروش می‌شوند. برای خرید این نوع واحدها، شما باید کد بورسی داشته باشید و سپس در یک کارگزاری ثبت نام کنید.
عملکرد صندوق اهرمی
صندوق اهرمی یک نوع از صندوق‌های سهامی است، به این معنی که مدیر صندوق در خرید سهام محدودیتی ندارد و بیشتر دارایی‌های پرتفوی صندوق را سهام و حق تقدم آن تشکیل می‌دهد. بنابراین، ارزش دارایی‌های این صندوق با تغییرات قیمت سهام می‌تواند به شدت نوسان کند.
به دلیل اینکه سهامداران ممتاز حداقل بازدهی تعیین شده برای سهامداران عادی را تضمین می‌کنند، سهامداران عادی نیازی به نگرانی درباره بازدهی و دارایی خود ندارند. سهامداران ممتاز، با پذیرش چنین ریسک و تعهدی، از مکانیزم اهرم بهره می‌برند. بنابراین، اگر بازدهی صندوق از سقف بازدهی تعیین شده برای سهامداران عادی، یعنی ۳۰ درصد، بیشتر باشد، آنها علاوه بر سودی که به سرمایه خودشان تعلق می‌گیرد، مازاد سود سهامداران عادی را نیز کسب خواهند کرد.
مطلب پیشنهادی: بازار آتی کالا چیست؟
واحدهای بدون ریسک و پرریسک صندوق های اهرمی
همان‌طور که می‌دانید، برای خرید صندوق اهرمی، ابتدا باید انتظارات خود را از سرمایه‌گذاری مشخص کنید و بر اساس آن عمل کنید. واحدهای عادی صندوق‌های اهرمی که از نوع صدور و ابطالی هستند، می‌توانند به عنوان واحدهای با درآمد ثابت در نظر گرفته شوند.
این واحدها برای افرادی که تمایل به ریسک‌پذیری کم دارند و ترجیح می‌دهند بازدهی با کف و سقف مشخصی داشته باشند، مناسب هستند. بنابراین، اگر قصد دارید سودی بدون ریسک و مشخص دریافت کنید، این واحدها برای شما مناسب هستند.
واحدهای ممتاز صندوق اهرم، که به صورت قابل معامله (ETF) در بورس معامله می‌شوند، ریسک بالایی دارند. در زمان‌هایی که بازار در حال رشد است، سهامداران به طور گسترده‌ای از این صندوق استفاده می‌کنند، زیرا بازدهی آن چندین برابر شاخص کل است و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، بازدهی مناسبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.
مزایای صندوق اهرمی
از مزایای صندوق اهرمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دریافت اعتبار و کسب سود مازاد
با توجه به اهرم موجود در واحدهای ممتاز، سرمایه‌گذاران با سرمایه‌گذاری کم (حداقل ۵۰۰ هزار تومان) می‌توانند بازدهی بالاتری نسبت به میزان سرمایه‌گذاری خود کسب کنند.
لازم به ذکر است که اهرم، ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد؛ بنابراین در زمان صعود بازار، بازدهی صندوق‌های اهرمی بیشتر از سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری خواهد بود، اما در زمان نزول بازار، احتمال کسب بازدهی منفی نیز افزایش می‌یابد. بنابراین، قبل از سرمایه‌گذاری، توصیه می‌شود حتما با کارشناسان حرفه‌ای در این زمینه مشورت کنید.
مناسب برای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر
با توجه به اینکه دو نوع واحد سرمایه‌گذاری وجود دارد، هم سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و هم ریسک‌گریز می‌توانند در این صندوق سرمایه‌گذاری کنند.
مطلب پیشنهادی: عرضه اولیه در بورس چیست؟
تفاوت صندوق اهرمی با دیگر صندوق‌ها
بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سه دسته اصلی قرار می‌گیرند: صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های مختلط و صندوق‌های سهامی.
هیچ‌یک از این صندوق‌ها قابلیت سرمایه‌گذاری اهرمی را ندارند، یعنی نمی‌توانند سودی بیشتر از بازدهی خود صندوق به سهامداران پرداخت کنند. برای این منظور، باید براساس منابعی که از سرمایه‌گذاران دریافت می‌کنند، سهام را خریداری و سرمایه‌گذاری کنند. در حقیقت، بزرگترین تفاوت بین صندوق‌های اهرمی و سایر صندوق‌های بازار سرمایه، اهرمی بودن بازدهی سهامداران ممتاز این صندوق است.
جمع بندی
صندوق اهرمی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که دارای دو نوع واحد سرمایه‌گذاری است و برای بیشینه‌سازی سود، از مکانیزم اهرم استفاده می‌کند. یکی از خصوصیات متمایزکننده این صندوق نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری، وجود دو نوع واحد سرمایه‌گذاری در آن است.
واحدهای صندوق اهرمی به دو دسته واحد عادی (صدور و ابطالی) و واحد ممتاز (قابل معامله یا ETF) تقسیم می‌شوند. واحد عادی صندوق اهرم، مشابه صندوق‌های با درآمد ثابت عمل می‌کند و طراحی آن به نحوی است که برای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز مناسب باشد. در مقابل، واحد ممتاز صندوق اهرم برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر طراحی شده است.
