تعدیل قیمت سهم، یک ابزار است که به ما اجازه می دهد تا اختلاف های قیمتی را که به آنها به عنوان Price Gap اشاره می شود، پوشش داده میشود. این اختلافات قیمتی در بازار بورس، نتیجه افزایش سرمایه و توزیع سود نقدی است. لازم به ذکر است که مسئله افزایش سرمایه در مجمع عمومی فوق العاده و موضوع سود نقدی در مجمع عمومی عادی سالانه مورد بررسی قرار می گیرد.
مجمع عمومی عادی سالانه با هدف بررسی صورت های مالی، بررسی گزارشات مدیران و بازرسان شرکت و همچنین تصویب میزان سود نقدی تقسیمی بین سهام داران برگزار می شود. مجمع عمومی فوق العاده با موضوعاتی مانند تغییرات سرمایه، تغییر اساسنامه و انحلال شرکت برگزار می شود. در پایان، می توان گفت که قیمت هر سهم پس از افزایش سرمایه و یا توزیع سود نقدی در زمان برگزاری هر یک از مجامع کاهش می یابد که با استفاده از این ابزار، قیمت پیش از مجمع تعدیل خواهد شد و به این ترتیب، فاصله ایجاد شده بین قیمت ها پوشانده می شود.
مطلب پیشنهادی: بازار آتی کالا چیست؟ ۶ مزیت قرارداد بازار آتی
انواع روش های تعدیل قیمت سهم
۱- افزایش سرمایه
در فرآیند افزایش سرمایه، سرمایه اولیه شرکت بر سرمایه جدید تقسیم می شود و سپس عدد حاصل در تمام قیمت های قبل از تاریخ افزایش سرمایه ضرب می شود. این عمل باعث می شود که قیمت های گذشته سهام با توجه به میزان افزایش سرمایه شرکت تعدیل شوند. در زمان افزایش سرمایه، فقط کاهش قیمت در محاسبه تعدیل قیمت سهم در نظر گرفته می شود و منبع تأمین افزایش سرمایه (مطالبات و آورده، جایزه یا صرف سهام) هیچ تأثیری در محاسبات ندارد.
۲- سود نقدی و افزایش سرمایه
در این روش، میزان سود نقدی توزیع شده توسط شرکت و درصد افزایش سرمایه در زمان محاسبه تعدیل قیمت سهم در نظر گرفته می شود، اما منبع تأمین افزایش سرمایه هیچ تأثیری در محاسبات ندارد. برای محاسبه تأثیر توزیع سود، نسبت تغییر قیمت پس از توزیع سود نقدی به قیمت قبل از مجمع محاسبه می شود و این عدد در تمام قیمت های قبل از مجمع ضرب می شود. برای محاسبه ضریب افزایش سرمایه، از فرمول افزایش سرمایه استفاده می شود.
۳- سود نقدی و افزایش سرمایه با احتساب آورده
این روش به شباهت روش قبلی عمل می کند با این تفاوت که حق تقدم متعلق به سهامداران نیز در محاسبات در نظر گرفته می شود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید حق تقدم چیست؟ حق تقدم، با هدف حفظ منافع سهامداران فعلی شرکت، به این موضوع اشاره دارد که در صورت انتشار سهام جدید توسط شرکت، سهامداران فعلی در خرید این سهام جدید اولویت دارند. در واقع، این اولویت در خرید سهام نسبت به سهامداران جدید، حق تقدم خرید سهام نامیده می شود.
۴- افزایش سرمایه با احتساب آورده
در روش افزایش سرمایه با در نظر گرفتن آورده، علاوه بر میزان کاهش قیمتی که در زمان افزایش سرمایه اتفاق می افتد، حق تقدم متعلق به سهامداران (در صورتی که کل یا بخشی از افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده باشد) نیز در محاسبات مد نظر قرار می گیرد.
۵- عملکردی
در روش عملکردی، تأثیرات توزیع سود نقدی سهام و میزان افزایش سرمایه در قیمت سهام مد نظر قرار می گیرد. اگر کل یا بخشی از افزایش سرمایه شرکت از محل مطالبات و آورده سهامداران باشد (حق تقدم)، در این صورت میزان آورده جدید سهامداران نیز در محاسبه تعدیل قیمت سهم در نظر گرفته خواهد شد.
فرمول تعدیل قیمت سهم در بورس در زیر، فرمول تعدیل قیمت سهم بررسی می شود. در این فرمول، تأثیر همزمان تمامی فاکتورهای مؤثر بر این تعدیل لحاظ شده است. بدیهی است در صورت عدم تغییر هر یک از موارد، مقدار آن متغیر خاص صفر خواهد بود. برای مثال اگر هیچ گونه افزایش سرمایه ای رخ نداده باشد، قیمت سهم تنها از کاهش مقداری مساوی با تقسیم سود نقدی تأثیر خواهد گرفت. فرمول تعدیل قیمت سهام به شرح زیر است:
مطلب پیشنهادی: صندوق اهرمی چیست؟ ۲ مزیت صندوق های اهرمی
تعدیل قیمت در نمودار
اگر سهمی افزایش سرمایه داشته باشد و در نمودار هیچ گپ قیمتی به دلیل افزایش سرمایه مشاهده نشود، نمودار تعدیل نشده است و بنابراین تغییر سرمایه برای سهامداران قابل بررسی نیست. اگر در نمودار فاصله قیمتی بین قیمت قبل از افزایش سرمایه یا سود نقدی مشاهده شود، نمودار تعدیل شده است. در این حالت، تغییر سرمایه برای سهامداران در نمودار قابل بررسی خواهد بود.
سوالات متداول
تعدیل قیمت سهم چیست؟
تعدیل قیمت یک ابزار است که به وسیله آن، اختلاف های قیمتی (Price Gap) که ناشی از افزایش سرمایه و توزیع سود نقدی است، پوشانده می شود.
چگونه میتوان از تغییرات قیمت سهم اطلاع پیدا کرد؟
این محاسبات توسط بورس و فرابورس در بخش «افزایشها و تغییرات» وبسایت tsetmc انجام شده و اعلام میگردد.
آیا پس از افزایش سرمایه شرکت، ارزش دارایی سهامدار تغییر میکند؟
هنگامی که سرمایه افزایش مییابد، قیمت سهام کاهش مییابد. با این حال، با کاهش قیمت سهام پس از افزایش سرمایه، ارزش روزانه دارایی سهامداران پس از افزایش سرمایه تغییر نمیکند. این به این دلیل است که به میزان مشابهی بر تعداد سهام سرمایهگذاران قبلی اضافه شده است یا به آنها حق تقدم خرید سهام اعطا شده است.
قیت تعدیلی حق تقدم با چه فرمولی محاسبه میشود؟
قیمت تعدیلی حق تقدم میتواند از اختلاف قیمت تعدیلی سهام در زمان بازگشایی و مبلغ اسمی محاسبه شود.